Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Instytut

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

dr hab. Jakub Sadowski, prof. UJ

Dyrektor Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej

Kierownik Zakładu Komunikacji Językowej i Kulturowej

P.O. Kierownika Zakładu Ukrainistyki

USOSWeb

Academia.eu

ResearchGate

 

Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii, specjalność: historia kultury (2011).  Stopień nadany na podstawie rozprawy habilitacyjnej Między Pałacem Rad i Pałacem Kultury. Studium kultury totalitarnej przez Radę Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

Doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, specjalność: literaturoznawstwo rosyjskie (2003). Stopień nadany na podstawie rozprawy Utopijne koncepcje obyczajowości rodzinnej i prokreacji w literaturze rosyjskiej lat 20-30 XX w. (promotor: dr hab. Wiktor Skrunda, prof. UW) przez Radę Wydziału Lingwistyki Stosowanej i Filologii Wschodniosłowiańskich Uniwersytetu Warszawskiego.

Magister filologii, specjalność: filologia rosyjska (1998). Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego. Temat rozprawy magisterskiej:  Жанр антиутопии в русской литературе межвоенного периода: «Мы» Евгения Замятина, «Котлован» Андрея Платонова, «Приглашение на казнь» Владимира Набокова (promotor: dr hab. Wiktor Skrunda, prof. UW).

Zainteresowania naukowe:

semiotyka kultury rosyjskiej
etnolingwistyka/lingwistyka kulturowa
rosyjska i radziecka kultura oficjalna XX wieku
kultura modelu totalitarnego
mitologie polityczne ZSRR, Rosji i Polski
rosyjska kultura pieśni
kultura rosyjskiego rocka

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Publikacje

  1. [wspólnie z Dorotą Urbanek i Elżbietą Przybył-Sadowską:] Rosja: przestrzeń, czas i znaki, Wydawnictwo Libron, Kraków 2016, ss. 354.
  2. [wspólnie z Maciejem Czeremskim] Mit i utopia, Wydawnictwo Libron, Kraków 2012, ss. 218.
  3. Między Pałacem Rad i Pałacem Kultury. Studium kultury totalitarnej, Wydawnictwo Libron, Kraków 2009, ss. 293.
  4. Rewolucja i kontrrewolucja obyczajów. Rodzina, prokreacja i przestrzeń życia w rosyjskim dyskursie utopijnym lat 20. i 30. XX w., Wydawnictwo Ibidem, Łódź 2005, ss. 135.

  1. Amendments of 2020 to the Russian Constitution as an Update to Its Symbolic and Identity Programme, „International Journal for the Semiotics of Law” 2021, https://doi.org/10.1007/s11196-020-09802-w.
  2. [wspólnie z Igorem Rachmanowem:] Высоцкий: траурный портрет. Опыт анализа телеграмм в Театр на Таганке, „Slavia Orientalis” 2020, nr 3, s. 471–491.
  3. Макаревич и Высоцкий. О смысловом пространстве фильма «Начни сначала» Александра Стефановича,Labyrinth. Теории и практики культуры” 2020, nr 3, s. 42—57.
  4. Пощечина общественному вкусу” как порождение Луи Дагера, или о переосмыслении роли художника в европейском искусстве, [w:] Srebrny wiek w dialogu idei, red. Helena Duć-Fajfer, Ewelina Pilarczyk, Marcin Ziomek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020, s. 23-35.
  5. Perestroika and a Short History of the Concept of Hope in Soviet Official Discourse, „Ethos” 2019, nr 32 (128), s. 273-285.
  6. Перестройка: эскиз к портрету эпохи в социальной памяти россиян, „Slavia Orientalis” 2019, nr 1, s. 101-121.
  7. Coincidentia oppositorum na indeksie ksiąg zakazanych. "Zagadnienia istotne" Bolesława Piaseckiego jako operacja semiotyczna, „Ethos” 2018, nr 3, s. 141-161.
  8. Конденсация политической мифологии. Мифологема в текстах тоталитарного языка, [w:] Советский проект : 1917-1930-е гг. Этапы и механизмы реализации. Сборник научных трудов, red. О. Горбачев, Л. Мазур, Издательство Уральского федерального университета, Екатеринбург 2018, s. 132-147.
  9. „Wołga, Wołga”, czyli o semiotycznym potencjale mitologemu, [w:] Psychologia kultury – kultura psychologii. Księga Jubileuszowa Profesor Haliny Grzymała-Moszczyńskiej, red. Adam Anczyk, Joanna Grzymała-Moszczyńska, Agnieszka Krzysztof-Świderska, Wydawnictwo Sacrum, Katowice 2018, s. 203-2014.
  10. Сталинизм как следствие гибели утопии, [w:] Эпоха социалистической реконструкции: идеи, мифы и программы социальных преобразований. Сборник научных трудов, red. Л. Мазур, Издательство Уральского университета, Екатеринбург 2017, s. 389-399.
  11. Filmowy „Poemat pedagogiczny”: między Makarenką a wymogami kultury totalitarnej, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2017, 4 (39), s. 114-121.
  12. Пьеса – экран – трансформация – актуализация (на материале «Самоубийцы» Валерия Пендраковского), [w:] Производство смысла. Сборник статей и материалов памяти Игоря Владимировича Фоменко, red. С. Артемова, Н. Веселова, А. Степанов, Тверской государственный университет, Тверь 2018, s. 617-632.
  13. Timur i jego drużyna. Semiotyka złożonej relacji utworów Gajdara i Razumnego, [w:] Od Puszkina do Brodskiego. Adaptacje literatury rosyjskiej, red. Joanna Wojnicka, Stowarzyszenie Przyjaciół Czasopisma o Tematyce Audiowizualnej EKRANy, Kraków 2017, s. 307-323.
  14. Krótki kurs” historii WKP(b) i problem narracji totalitarnej, „Slavia Orientalis” 2017, nr 2, s. 301-325.
  15. Znaki dyskursu oficjalnego w kinematografii pierestrojki i ich funkcja [w:] Perswazja językowa w różnych dyskursach, red. Żanna Sładkiewicz, Aleksandra Klimkiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2017, s. 168-186.
  16. "Взломщик" в контексте культуры перестроечной модели, "Русская рок-поэзия: текст и контекст" 2017, tom 17, s. 278-285.
  17. Młody, czyli mniej radziecki. Wokół figury wyobcowania w kinematografii okresu pierestrojki, "Ethos" 2017, nr 1, s. 246-259.
  18. "Убить дракона" Марка Захарова. К вопросу о перестроечных экранизациях драматургических произведений [w:] Бахрушинские чтения. Театр в движении эпох, ГТЦМ им. А. А. Бахрушина, Москва 2017, s. 161-169.
  19. Обнаженное тело и его функция в конструировании образов социальной реальности в перестроечном кинематографе, „Лабиринт. Журнал социально-гуманитарных исследований2016, nr 6, s. 91-99.
  20. O semiotyczno-kulturowych uwarunkowaniach niektórych figur w przemówieniach patriarchy Cyryla, „Przegląd Rusycystyczny2016,  nr 4, s. 45-55.
  21. [wspólnie z Elżbietą Przybył-Sadowską:] „Swoboda”, „wola” i Jurij Szewczuk. Szkic semiotyczny, [w:] Dostojewski i inni. Literatura / idee / polityka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi de Lazariemu, red. T. Sucharski, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2016, s. 259-282.
  22. Z traktora do czołgu. Miłość i socrealistyczna epistemologia – postulat badawczy, [w:] O języku i nie tylko. Studia i szkice, red. K. Jurczak, I. Kotańska, J. Sadowski, Wydawnictwo Libron, Warszawa 2013, s. 125-178.
  23. Heroizm, lot i przestrzeń. Kilka tekstów kinematografii radzieckiej lat 1934-1941 [w:] Kosmos – kultura – propaganda, red. J. Sadowski („Communitas. Historia – Kultura – Propaganda” 2003, nr 2), Wydawnictwo Libron, Kraków 2013, s. 63-86.
  24. Historia kulturowa – schyłek czy nowa odsłona? „Studia Religiologica” 2012, nr 45, s. 323-326.
  25. Wysoka? Ludowa? Masowa? Elitarna? Radziecka totalitarna kultura artystyczna o sobie samej, [w:] Popkomunizm. Doświadczenie komunizmu a kultura popularna, red. M. Bogusławska i Z. Grębecka, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010, s 41-49.
  26. Od internacjonalizmu do nacjonalizmu. Nacjonalizacja oficjalnego dyskursu publicznego w stalinowskim ZSRR („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2010, nr 53), Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2010, s. 81-93.
  27. [wspólnie z E. Przybył-Sadowską] Поэтические образы Юрия Шевчука как описание глубокого (мистического) религиозного опыта [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст. Выпуск 11. Сборник научных трудов, pod red. A. Czudinowa, J. Domańskiego, M. Woroszyłowej, E. Nikitinej i ONikitina, Уральский государственный педагогический университет, Екатеринбург - Тверь 2010, s. 97-104.
  28. Jeszcze raz o metrze moskiewskim [w:] Pejzaże i znaki totalitaryzmu, ("Blok. Międzynarodowe Pismo Poświęcone Kulturze Stalinowskiej i Poststalinowskiej" 2010, nr 5), pod red. Z. Grębeckiej i J. Sadowskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2010, s. 107-121.
  29. Между массовой песней и роком. К описанию мифологической природы песенных жанров ХХ века (и о их нескольких других характеристиках) [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст. Выпуск 10. Сборник научных трудов, pod red. A. Czudinowa, J. Domańskiego, A. Jarko i M. Woroszyłowej, Уральский государственный педагогический университет, Екатеринбург - Тверь 2008, s. 280-285.
  30. Культура «один» в культуре «два». К описанию природы советской официальной культуры, „Przegląd Rusycystyczny” 2008, nr 2 (122), s. 96-103.
  31. Socjalistyczne vs. historyczne. O wojnach urbanistycznych w Europie Wschodniej [w:] Miasta nowych ludzi. Architektoniczna i urbanistyczna spuścizna komunizmu, t. I  („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2007, nr 48), pod red. Z. Grębeckiej i J. Sadowskiego, Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2007, s. 71-84.
  32. Рок как анитисистема? К дерзкой и сжатой постановке проблемы [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст. Выпуск 9. Сборник научных трудов, pod red. A. Czudinowa, J. Domańskiego, A. Jarko i M. Woroszyłowej, Уральский государственный педагогический университет, Jekaterynburg 2007, s. 270-275.
  33. Антиутопия как жанр? К вопросу о структурной дефиниции утопии [w:] Искусство поэтики - искусство поезии. К 75-летию И. В. Фоменко, pod red. W. Miłowidowa, Тверской государственный университет, Тверь 2007, s. 345-358.
  34. Iglica Mundi. Socrealistyczne wizualizacje idei neobabilońskiej [w:] Pałac Kultury i Nauki – między ideologią i masową wyobraźnią, pod red. Z. Grębeckiej i J. Sadowskiego, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2007, s. 75-87.
  35. Utopia: bezczelna próba nowej definicji [w:] Homo utopicus, terra utopica. O utopii i jej lekturach, t. I („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2006, nr 45/46), pod. red. E. Paczoskiej i J. Sadowskiego, Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2006, s. 9-16.
  36. Literacka i kinematograficzna „Opowieść o prawdziwym człowieku”: esencja bolszewickiej antropologii? [w:] Socrealizm. Fabuły – komunikaty - ikony, pod red. Krzysztofa Stępnika i Magdaleny Piechoty, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006, s. 289-295.
  37. Idź tam gdzie twoja krwawa mać. O lirycznej funkcji stereotypu słów kilka [w:] Polacy i Rosjanie: Przezwyciężanie uprzedzeń, pod red. A. de Lazari i T. Rongińskiej, Wydawnictwo Ibidem, Łódź 2006, s. 435-443.
  38. Идеология, утопия, подчинение, интеграция, или о роли «Тетриса» в исследованиях истории и культуры [w:] Утопия интеграции? Статьи и материалы проекта «Культурная идентичность европейцев, интеграция и глобализация», pod red. J. Domańskiego i J. Sadowskiego, Wydawnictwo TGU – Radio Polonia, Тверь-Варшава 2005, s. 29-35.
  39. Włodzimierz Wysocki i polskie schematy mitologizacji [w:] Społeczny i kulturowy aspekt twórczości Włodzimierza Wysockiego. Materiały z II Międzynarodowej Konferencji Naukowej. Uniwersytet w Białymstoku, 26-27 kwietnia 2004, pod red. L.  Dacewicz, Libra S.C., Białystok 2005, s. 73-77.
  40. К вопросу о смыслообразующей роли «русского текста» в польских рок-произведениях. Казус Казика Сташевского и Кубы Сенкевича [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст 8. Сборник научных трудов, pod red. J. Domańskiego, Тверской государственный университет, Тверь 2005, s. 217-233.
  41. Ojcostwo i macierzyństwo w rosyjskim literackim dyskursie utopijnym lat 20. XX wieku [w:] Studia Rossica XIV. Rosja literacka od Karamzina do Sołżenicyna. Księga poświęcona profesorowi Tadeuszowi Szyszko z okazji 45-lecia pracy naukowej, pod red. A. Wołodźko, Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004, s. 205-216.
  42. Две воды познания: о перекличке текстов Владимира Шахрина и Бориса Гребенщикова, [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст 7. Сборник научных трудов, pod red. J. Domańskiego, Тверской государственный университет, Тверь 2003, s. 226-231.
  43. Utopijne koncepcje prokreacji i nowej obyczajowości w Rosji lat 20. i 30 XX w. Literatura i konteksty [w:] Studia Rossica XII. Literatura rosyjska na rozdrożach dwudziestego wieku, pod red. W. Skrundy, Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2003, s. 277-304.
  44. Польские страсти и польский успех: свидетельства новых времён в польской медиальной песне [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст 6. Сборник научных трудов, pod red. J. Domańskiego i J. Kozickiej, Тверской государственный университет, Тверь 2002, s. 158-169.
  45. Taniec przed kaźnią. O „Zaproszeniu na egzekucję” Władimira Nabokowa [w:] Taniec i literatura, pod red. Eugeniusza Czaplejewicza i Jana Potkańskiego, Wyższa Szkoła Humanistyczna – Oficyna Wydawnicza Aspra-jr, Pułtusk-Warszawa 2002, s. 213-230.
  46. Вино в утопическом мире. Несколько замечаний о сублимации и прихоти [w:] Мотив вина в литературе. Сборник научных трудов, pod red. I. Fomienki, Тверской государственный университет, Тверь 2002, s. 95-101.
  47. «Мимо» Владимира Шахрина в контексте «железнодорожного» текста русского рока [w:], Русская рок-поэзия: текст и контекст 5. Сборник научных трудов, pod red. J. Domańskiego i J. Kozickiej, Тверской государственный университет, Тверь 2001, s. 119-124.
  48. Тексты (железной) дороги у Высоцкого и наследников [w:] Владимир Высоцкий и русский рок. Сборник статей, pod red. J. Domańskiego, Тверской государственный университет, Тверь 2001, s. 55-62.
  49. Dżungla, cmentarz, apokalipsa: rosyjska poezja rockowa lat 1985-2000 a obrazy literackie [w:] Bardowie, pod. red. J. Sawickiej i E. Paczoskiej, Wydawnictwo „Ibidem”, Łódź 2001, s. 153-165.
  50. Сублимация и прихоть в утопическом мире [w:] Мотив вина в литературе. Материалы научной конференции. 27-31 октября 2001 года, г. Тверь, pod red. J. Domańskiego, Тверской государственный университет, Тверь 2001, s. 177- 181.
  51. Железная дорога в русской рок-поэзии перестройки и послесоветского времени (глазами поляка) [w:] Русская рок-поэзия: текст и контекст 4. Сборник научных трудов, pod red. J. Domańskiego i T. Iwlewej, Тверской государственный университет, Тверь 2000, s. 29-35.
  52. Личность в двойственном мире. «Приглашение на казнь» Владимира Набокова [w:] Studia Rossica X. O literaturze rosyjskiej dawnej i nowej, pod red. W. Skrundy, Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000, s. 173-179.
  53. „My” Jewgienija Zamiatina w kontekście źródeł antyutopii rosyjskiej (Dostojewski) [w:] Wokół Tołstoja i Dostojewskiego, pod red. J. Dobieszewskiego, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000, s. 86-94.

  1. [wspólnie z Kazimierzem Jurczakiem i Ingą Kotańską] O języku i nie tylko. Studia i szkice, Warszawa 2013, ss. 253.
  2. Kosmos – kultura – propaganda („Communitas. Historia – Kultura – Polityka” 2013, nr 2), Wydawnictwo Libron, Kraków 2013, ss. 171.
  3. [wspólnie z Zuzanną Grębecką] Pejzaże i znaki totalitaryzmu ("Blok. Międzynarodowe Pismo Poświęcone Kulturze Stalinowskiej i Poststalinowskiej" 2010, nr 5), Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2010, ss. 229.
  4. [wspólnie z Zuzanną Grębecką:] Miasta nowych ludzi. Architektoniczna i urbanistyczna spuścizna komunizmu, t. II („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2007, nr ­49), Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2007, ss. 227.
  5. [wspólnie z Zuzanną Grębecką:] Miasta nowych ludzi. Architektoniczna i urbanistyczna spuścizna komunizmu, t. I („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2007, nr 48), Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2007, ss 213.
  6.  [wspólnie z Ewą Paczoską:] Homo utopicus, terra utopica. O utopii i jej lekturach, t. II („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2007, nr 47), Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2007, ss. 186.
  7. [wspólnie z Ewą Paczoską:] Homo utopicus, terra utopica. O utopii i jej lekturach, t. I („Obóz. Problemy Narodów Byłego Obozu Komunistycznego” 2006, nr 45/46), Wydawnictwo Studium Europy Wschodniej – Przegląd Wschodni, Warszawa 2006, ss. 256 .
  8. [wspólnie z Zuzanną Grębecką:] Pałac Kultury i Nauki – między ideologią i masową wyobraźnią, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2007, ss. 227.
  9. [wspólnie z Jurijem Domańskim:] Утопия интеграции? Статьи и материалы проекта «Культурная идентичность европейцев, интеграция и глобализация», Wydawnictwo TGU – Radio Polonia, Twer – Warszawa 2005, ss. 119.

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Działalność naukowa

Semiotyczna mapa kultury rosyjskiej: kluczowe koncepty i kategorie. Systemowe opracowanie wraz z przygotowaniem do druku monografii naukowej. Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2011/01/B/HS2/02937. Kierownik: dr hab. Jakub Sadowski. Główni wykonawcy: dr hab. Dorota Urbanek, prof. UW; dr Elżbieta Przybył-Sadowska (UJ).

Dr Magdalena Lejman, Kształtowanie obrazu wspólnoty narodowej w filmie fabularnym RFSRR (1932-1956), Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (2017).

Dr Olena Kowalenko, Narracje historyczne w sowieckich przewodnikach turystycznych po Moskwie i Kijowie (1922-1991), Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (2019).