O symbolice bizantyńskiej architektury sakralnej

Termin: 12.06.2022 - 14.06.2022

Koło Naukowe „W(Koło) Rosji” z wielką serdecznością zaprasza na niebanalną podróż… Dzięki wykładowi prof. UJ M. Smorąg-Różyckiej przeniesiemy się bowiem nie tylko w przestrzeni i czasie – do Cesarstwa Bizantyńskiego; czekać nas będzie również wędrówka metafizyczna – przez gąszcz symbolicznych znaczeń sakralnej architektury Bizancjum. Wkroczymy w kosmiczną przestrzeń bizantyńskich świątyń, wznosząc się ku majestatycznej kopule nieba (a może niebu kopuły?)… Wszystko to zaś bez konieczności opuszczenia domowego fotela…


Poniżej szczegóły spotkania:
GOŚĆ: dr hab. Małgorzata Smorąg-Różycka, prof. UJ, historyk sztuki UJ, bizantynolog
TEMAT: O symbolice bizantyńskiej architektury sakralnej
CZAS: 14.06.2022, godzina 18:45
MIEJSCE: MS Teams, kod zespołu: 3qri33a
JĘZYK SPOTKANIA: polski

Link do wydarzenia


[❗] [❗] [❗] Osoby spoza UJ, które chciałyby wziąć udział w spotkaniu, proszone są o wcześniejszy kontakt z Kołem. Prosimy o przesłanie nam w wiadomości prywatnej (fb lub ig) swój adres mailowy. Postaramy się dodać Was zawczasu do zespołu, na którym będzie odbywać się spotkanie.


SZCZEGÓŁOWY OPIS SPOTKANIA:
"Jest to rzecz naprawdę cudowna, że w swej małości
świątynia może odzwierciedlać
cały wielki świat..."
Sztuka bizantyńska wypracowała model budowli sakralnej, spójny pod względem architektonicznej formy, liturgicznej funkcji i metafizyczno-religijnej treści.
Podstawowym typem poikonoklastycznej architektury sakralnej stała się budowla czteropodporowa z kopułą założona na rzucie krzyża wpisanego w kwadrat, z apsydą od wschodu i narteksem od zachodu. Ten typ, znany w różnych lokalnych wariantach najpełniej wyrażał wypracowane przez bizantyńską teologię symboliczne pojmowanie kościoła jako obrazu kosmosu powstającego w odwiecznej emanacji transcendentnego Boga. W równym jednak stopniu oddziałały tu przemiany w liturgii bizantyńskiej, która w VI w. przyjęła swój podstawowy schemat, odtąd już tylko modyfikowany. W tak pojmowanej architekturze sakralnej centrum ideowym i architektonicznym stała się kopuła jako obraz nieba teologicznego. Najbardziej monumentalnym, lecz zarazem bezprecedensowym przykładem bizantyńskiego kościoła kopułowego pozostaje kościół Świętej Mądrości w Konstantynopolu (Stambuł) z fundacji Justyniana I: naos sklepiony potężną kopułą, do której od wschodu i zachodu przylegają dwie półkopuły poraża swą przestrzennością i lekkością zarazem nadającą całemu wnętrzu niezwykłe wrażenie odrealnienia.
Doświadczenie to było udziałem wielu autorów bizantyńskich i pielgrzymów z najodleglejszych nawet zakątków świata chrześcijańskiego, których pisane świadectwa pozwalają nam współczesnym głębiej wniknąć poznaniem i przeżyciem estetycznym w metafizyczne piękno i teologiczną treść sztuki sakralnej. 

Data opublikowania: 12.06.2022
Osoba publikująca: Marcin Ziomek