Institute of Eastern Slavonic Studies

Ze smutkiem dowiedzieliśmy się, że 19 września 2022 roku zmarła

prof. dr hab. Alicja Wołodźko-Butkiewicz

Prof. A. Wołodźko-Butkiewicz podczas konferencji „Michaił Bułhakow, jego czasy i my”, IFW UJ, 2011 r.

Profesor Alicja Wołodźko-Butkiewicz urodziła się w 1940 roku. Była znanym, cenionym oraz imponującym erudycją historykiem współczesnej i najnowszej literatury rosyjskiej, a także wykładowcą akademickim, zasłużonym tłumaczem, redaktorem i wydawcą. Do kanonu prac naukowych weszły Jej książki: Pasierbowie Rosji. O prozaikach trzeciej emigracji (1995) oraz Od pieriestrojki do laboratoriów netliteratury. Przemiany we współczesnej prozie rosyjskiej (2004). Lekturami obowiązkowymi stawały się kolejne artykuły naukowe i popularyzatorskie, w tym wstępy i posłowia, poświęcone wielkiej liczbie autorów, dzieł i problemów. Przekładała na język polski i wydawała utwory pisarzy wybitnych i mniej znanych; warto wymienić nazwiska Czingiza Ajtmatowa, Michaiła Bułhakowa, Jurija Drużnikowa, Anatolija Gładilina, Iriny Griekowej, Mikołaja Narokowa czy Władimira Tendriakowa. Polski czytelnik poznał szereg dzieł literackich dzięki kierowanej przez Nią redakcji rosyjskiej Państwowego Instytutu Wydawniczego (PIW). Oprócz literatury pięknej tłumaczyła i opracowywała m.in. eseje literackie, publicystykę Aleksandra Sołżenicyna, biografie: Maryny Mniszech pióra Wiaczesława Kozlakowa, „kremlowskich żon i dzieci” Larysy Wasiliewej, Dziennik czasu blokady Leny Muchiny, leksykon Borisa Sokołowa poświęcony Michaiłowi Bułhakowowi, studium Osobowość Dostojewskiego Borysa Bursowa, książkę Katyń. Zbrodnia chroniona tajemnicą państwową Inessy Jażborowskiej, Anatolija Jabłokowa i Jurija Zorii. Prof. Alicja Wołodźko-Butkiewicz była wykładowcą, a w latach 2002–2012 dyrektorem Instytutu Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Z Uniwersytetem Jagiellońskim łączyły Ją więzi nie tylko naukowe; miała wśród nas licznych kolegów i przyjaciół (ci ostatni konsekwentnie zwracali się do Niej „Magda”), a nawet byłych studentów. W 2004 roku przyjechała do naszego Instytutu z prelekcją w ramach cyklu „Spotkań Wschodnich”, wielokrotnie bywała na organizowanych przez nas konferencjach naukowych, ogłaszała drukiem artykuły i recenzowała nasze publikacje. Zawsze była wielkim autorytetem zarówno dla starszych kolegów – profesorów, jak i dla młodszych literaturoznawców i studentów, szczególnie magistrantów. Wielu z nas doświadczyło Jej ogromnej życzliwości, pomocy i wsparcia.

Dziś jesteśmy pogrążeni w smutku, ale i pełni wdzięczności za lata współpracy i przyjaźni.